Organiseer je een wandeltocht of Avond4daagse die over natuurterrein loopt? Overleg dan ruim van tevoren met de terreineigenaar wat op de gewenste datum wel en niet mogelijk is. Doe dat in elk geval voordat je de tochtdatum breed bekend maakt en routes gaat uitzetten. Gebiedstoestemming is namelijk niet vanzelfsprekend, zoals een aantal tochtorganisatoren recent heeft ervaren.
Op basis van Europees en nationaal/provinciaal natuurbeleid richten eigenaren van natuurterreinen zich nadrukkelijk op het behoud en herstel van biodiversiteit en ecosystemen. Dat houdt in dat kwetsbare plant- en diersoorten én hun natuurlijke leefomgeving zo goed mogelijk worden beschermd. Dit alles binnen het grotere geheel van klimaatverandering en opwarming van de aarde, waardoor een groot aantal plant- en diersoorten uit dreigt te sterven.
Om dit te voorkomen, worden (delen van) natuurgebieden permanent of tijdelijk afgesloten voor publiek. Voor sommige gebieden en situaties geldt dit al decennialang. Elders is dit relatief nieuw, bijvoorbeeld als gevolg van een recente herinrichting of herzonering van een natuurgebied. Publiek blijft op veel plekken welkom, maar in populaire natuurgebieden gelden soms ook maatregelen om het aantal bezoekers en georganiseerde activiteiten te doseren.
Voor een georganiseerde wandeltocht door een natuurgebied heb je altijd toestemming van de betreffende terreineigenaar nodig. De afgelopen maanden werden meerdere tochtorganisatoren verrast door een afwijzing van hun toestemmingsaanvraag. In andere gevallen moesten zij voor gebiedstoestemming aan aanvullende eisen voldoen. Onderstaand een aantal signalen die wij ontvingen:
In de meeste gevallen brengt dit voor de betrokken tochtorganisaties extra werk met zich mee. Moet je routes omleggen, dan moet je ook nieuwe routebeschrijvingen en/of GPX-bestanden maken. Bovendien loop je het risico dat de nieuwe route voor je deelnemers minder aantrekkelijk is. Of denk aan het zoeken en bekend maken van een nieuwe tochtdatum of startlocatie. Met in geval van een nieuwe datum de vraag of al je vrijwilligers ook dan beschikbaar zijn.
Om je als tochtorganisator voor dit soort problemen te behoeden, is het belangrijk om je van tevoren goed te informeren over wat in een bepaald natuurgebied wél en niet mogelijk is. Zoek daarom altijd tijdig contact met de boswachter resp. beheerder van het desbetreffende gebied en spreek goed door wat mag en wat mogelijke beperkingen zijn. Ga pas na dit gesprek aan de slag met het uitzetten van de wandelroutes. Dit voorkomt dat je zaken in een later stadium moet aanpassen.
Krijg je toestemming voor je wandeltocht op de gewenste datum en in het gewenste gebied? Ga dan ook nog na of en zo ja, welke kosten aan het gebruik van het natuurgebied verbonden zijn. Sommige terreineigenaren brengen voor georganiseerde activiteiten administratiekosten, toestemmingskosten en/of een klein bedrag per deelnemer in rekening. Heb je extra wensen, dan kunnen daar ook nog organisatie-, coördinatie- of servicekosten bij komen. Bedragen verschillen per terreinbeheerder en/of per gebied. Ben je tijdig op de hoogte van de kosten, dan kun je ook tijdig bepalen hoe je die kosten gaat dekken.
Via gezamenlijke belangenbehartiging met andere buitensportbonden doet KWbN zijn uiterste best om natuurgebieden in Nederland toegankelijk en betaalbaar te houden. Daarbij gaat het om langdurige trajecten, omdat er veel belangen mee zijn gemoeid.
Als KWbN willen we graag inzichtelijk krijgen waar onze tochtorganisatoren in hun contacten met eigenaren van natuurterreinen tegenaan lopen. Vaak kunnen we niet direct iets voor je betekenen, maar op basis van afgegeven signalen kunnen we wél zien waar het ‘knelt’ en waar we onze belangenbehartiging op moeten richten. Blijf dit soort signalen dus vooral met ons delen. Dit kan door een e-mail te sturen naar Miranda Janssen via m.janssen@kwbn.nl
Vermeld in je mailbericht de volgende gegevens: naam natuurterrein/gebied, naam terreineigenaar, tochtdatum, verwacht aantal deelnemers, reden van weigering gebiedstoestemming óf de extra eisen waaraan je moet voldoen om je wandeltocht in het natuurgebied te mogen houden.
Voorbeeld:Naam natuurgebied: Nationaal Park Sallandse HeuvelrugTerreineigenaar: Natuurmonumenten en StaatsbosbeheerReden weigering gebiedstoestemming: Natura 2000-gebied; de wandelroutes zijn uitgezet in de zgn. rode (= verboden) zones.
(*) Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. In Natura 2000-gebieden worden bepaalde dieren, planten en hun natuurlijke leefomgeving beschermd om de biodiversiteit te behouden. Nederland kent 162 Natura 2000-gebieden; zie hier voor een overzicht.
