Tijdens een wandeltraining kan er van alles gebeuren: iemand struikelt over een tegel, verzwikt een enkel of wordt plots onwel. Als wandeltrainer ben jij degene die overzicht houdt, hulp biedt en zorgt dat iedereen weer veilig thuiskomt. In dit artikel geeft wandeltrainer Evert Aldewereld 5 tips hoe je je goed voorbereidt op noodgevallen, wat je moet doen als er iets misgaat én hoe je als trainer het verschil kunt maken.
Zelf ervaarde ik hoe belangrijk het is om te weten wat je moet doen tijdens een wandeling samen met mijn broer op de N70 bij Nijmegen. We hoorden hulpgeroep en na wat zoeken vonden we een man die hevig zweette en op de grond lag; zijn voet stond in een onnatuurlijke stand.
Op dat moment was ik heel blij dat ik een EHBO-diploma heb en wist wat ik moest doen. Elke wandeltrainer zou eigenlijk moeten beschikken over een EHBO- en reanimatiediploma, om adequaat te kunnen handelen bij kleine verwondingen, maar ook bij ernstige situaties zoals bewusteloosheid of een hartstilstand.
Zorg er ook voor dat je kennis actueel blijft, door jaarlijks een opfriscursus bij het Rode Kruis te doen, of via je wergever een BHV-cursus te doen. Ook organiseren veel gemeenten regelmatig Sport-EHBO-trainingen of volg de cursus Wandel EHBO.
In de situatie op de N70 hebben we direct de STOP-regel toegepast:
We hebben de man op de N70 gerustgesteld, hebben goed gekeken of de situatie veilig was, wat we zagen en besproken wat er moest gebeuren.
Een calamiteitenplan is onmisbaar als je training geeft. In een noodsituatie kun je hierop teruggrijpen en heb je meteen helder wie wat moet doen. Noteer in het calamiteitenplan wie:
Het is handig om te weten wie er in de groep EHBO-, BHV- of reanimatie-ervaring heeft, zodat je de taken goed kan verdelen. Dat geeft rust en duidelijkheid.
Omdat ik het calamiteitenplan goed kende, wist ik dat ik in deze situatie direct 112 moest bellen, via de 112-app zodat ze mijn locatie konden zien. Omdat we midden in het bos waren, heb ik mijn broer naar het einde van het pad gestuurd om de ambulance op te wachten.
Naast het calamiteitenplan heb ik standaard een EHBO-set in mijn rugzak. Pleisters, verband, handschoenen, ontsmettingsdoekjes, mitella, reddingsdeken, iets zouts of zoets en water gaan altijd mee. In de zomer voeg ik zonnebrand en extra water toe, in de winter een handwarmer of tweede reddingsdeken.
Ik ondersteunden de voet van de gevallen man op de N70 met een rugzak en dekte hem toe met een reddingsdeken, zodat hij niet onderkoeld zou raken.
Het is heel belangrijk dat je veiligheid bespreekbaar maakt met je wandelgroep. Met deze twee korte oefeningen betrek je je groep.
Oefening 1: Mini-calamiteit oefenen
Kies tijdens de training een ‘wat-als’-situatie. Bijvoorbeeld: “Stel dat iemand nu door zijn enkel zakt, wie doet wat?” Laat de groep kort reageren. Vertel daarbij ook dat je een calamiteitenplan en EHBO-set in je tas hebt zitten. Mocht er iets met jou gebeuren, dan weten zij ook waar ze alles kunnen vinden.
Oefening 2: EHBO- en bewustzijnsmoment vóór vertrek
Plan eens vijf minuten voor de start van een training om het volgende te bespreken:
Zo wordt veiligheid iets vanzelfsprekends, zonder dat het zwaar wordt.
Veiligheid tijdens wandeltrainingen begint bij bewustwording en voorbereiding. Of het nu gaat om een geschaafde knie of een hartstilstand, met actuele kennis van EHBO en reanimatie, een calamiteitenplan en een goed uitgeruste tas kun jij als wandeltrainer het verschil maken.
Later bleek dat de man een gecompliceerde enkelbreuk had. We hielden nog even contact met zijn vrouw en zorgden ook voor onze eigen nazorg door het samen te bespreken. Eind goed al goed.
STOP. Denk na. En zorg dat iedereen weer veilig thuiskomt.
