Webinar Sociale Veiligheid in de Wandelsport

Sociale veiligheid betekent dat iedereen zich veilig, gerespecteerd en welkom voelt – of je nu deelnemer, vrijwilliger of organisator bent. Het gaat om respectvolle omgangsvormen, duidelijke gedragsregels en het tijdig signaleren en aanpakken van ongewenst gedrag.

Sociaal onveilig gedrag omvat onder andere pesten, discriminatie, intimidatie, seksuele intimidatie, voortrekken, buitensluiten en ongepast fysiek of digitaal contact. Soms is dit duidelijk zichtbaar, maar het kan ook subtiel of sluipend zijn.

Het is belangrijk om dit bespreekbaar te maken. Je kunt:

• Aangeven dat dergelijke opmerkingen ongemak kunnen veroorzaken.
• Het incident bespreken binnen het bestuur of team.
• Verwijzen naar de gedragscode van de vereniging als leidraad.

Fysiek contact moet altijd gewenst en bespreekbaar zijn. Bijvoorbeeld: een hand op de schouder kan als grensoverschrijdend worden ervaren.
Zorg als vereniging dat:

• Contact alleen plaatsvindt met toestemming.
• Leden zich vrij voelen om grenzen aan te geven.
• Er een open cultuur is waarin dit onderwerp bespreekbaar is.

Digitaal contact moet professioneel en respectvol zijn. De vereniging kan:

• Duidelijke afspraken maken over online communicatie.
• Vrijwilligers voorlichten over passend digitaal gedrag.
• Leden informeren over de meldmogelijkheden bij ongewenst gedrag.

Antwoorden:

1. Voorbereiding en instructie vooraf:
• Bespreek met vrijwilligers dat ze in dit soort situaties kalm, professioneel en dienstverlenend moeten blijven.
• Geef duidelijke richtlijnen over wat ze kunnen zeggen en doen bij verbaal grensoverschrijdend gedrag.
2. Communicatie met ouders en deelnemers:
• Informeer ouders vooraf (bijvoorbeeld via e-mail, flyers of sociale media) over de rol van vrijwilligers en spreek hen aan op respectvol gedrag.
• Deel jullie gedragsregels met de deelnemers.
• Communiceer tijdig en helder over wijzigingen in routes of organisatie, zodat frustratie door onduidelijkheid wordt voorkomen.
3. Training / rollenspel:
• Organiseer een korte training of rollenspel voor vrijwilligers waarin lastige situaties geoefend worden.
• Geef tips over non-verbale communicatie en het stellen van grenzen op een rustige manier.
4. Onderlinge steun tijdens het evenement:
• Zorg voor voldoende coördinatoren of aanspreekpunten op locatie die vrijwilligers direct kunnen bijstaan als er iets gebeurt.
• Stimuleer vrijwilligers om incidenten te bespreken met elkaar en hulp in te schakelen als dat nodig is.
5. Meldpunt en opvolging:
• Richt een centraal meldpunt in binnen de organisatie waar vrijwilligers terecht kunnen na een incident.
• Zorg dat meldingen serieus worden genomen en dat er waar nodig contact wordt opgenomen met betrokken ouders.
6. Nazorg en evaluatie:
• Evalueer na afloop met het vrijwilligersteam hoe het is gegaan.
• Bied ruimte voor emoties en geef erkenning voor hoe zij met moeilijke situaties zijn omgegaan.
7. Gedragscode of huisregels zichtbaar maken:
• Hang op start-/finishlocatie posters op met gedragsregels of een korte ‘respectcode’.
• Laat zien dat respect en samenwerking kernwaarden zijn van jullie wandelevenement.

Pesten moet serieus genomen worden. Zorg als organisatie voor:

• Begeleiders/vrijwilligers die alert zijn op pestgedrag en direct ingrijpen.
• Een positieve sfeer waarin samenwerking en respect centraal staan.
• Vooraf duidelijke gedragsregels voor deelnemers én ouders/verzorgers/begeleiders.
• Een vertrouwenspersoon voor kinderen en ouders om zorgen te delen.